MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
Samsun‘un Bafra ilçesinde çiftçilerin, AKP’nin idarede olduğu Samsun Büyükşehir Belediyesi‘nin tarım yerine yapmak istediği hal binasına yansısı sürüyor. Bafra’nın Türbe Mahallesi’nde çiftçilik yapan Fehmi Şahin, “İmara açılan bu topraklar, son derece verimli olup, Türkiye tarım istatistiklerinde, 2017 dataları de dahil birinci sıradadır. Tıpkı vakitte bu bölge, sit alanında olup, dere yatağı niteliğindedir. İmara açılması katiyetle hakikat değildir. Dünyada şu anda kuşağı tükenmekte olan 25 kuş cinsinin yaklaşık 16 tanesi bu bölgede görülmektedir” dedi.
Samsun Büyükşehir Belediyesi‘nin Bafra’nın Türbe Mahallesi’nde tarım toprağına yapmak istediği hal binasına karşı yaklaşık 2 yıldır hukuk çabası veren çiftçileri dayanak veren CHP Samsun milletvekili adayı Murat Çan, TİP Samsun milletvekili adayları Aral Demircan ve Kemal Serdar Erbil, Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Lideri Havva Yurduseven Bayzat, idare heyeti üyeleri, odanın eski lideri Hayati Tosun ve köylülerin avukatı Kebire Birer Türk, bugün ortak bir ortak açıklama yaptı.
“ÖNCE YARGI VE HUKUK KARARI GELİR, PEŞİNDEN BELEDİYE UYGULAR. AKSİ KABUL EDİLEMEZ”
Türbe Mahallesi sakinlerinden Fehmi Şahin konuşmasında şunları söyledi:
“Türbe köyünde Türkiye’nin en verimli tarım toprakları, 2021 yılında zerzevat hali yapılması hedefiyle Samsun Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı tarafından imara açıldı. İmara açılan bu topraklar, son derece verimli olup, Türkiye tarım istatistiklerinde, 2017 dataları de dahil birinci sıradadır. Birebir vakitte bu bölge sit alanında olup, dere yatağı niteliğindedir. İmara açılması katiyetle yanlışsız değildir. Dünyada şu anda kuşağı tükenmekte olan 25 kuş cinsinin yaklaşık 16 tanesi bu bölgede görülmektedir. 28 Aralık’ta bölgeye gelen uzman heyeti, ovanın en bedelli olan bu topraklarının hiçbir biçimde imara açılamayacağına dair tam 52 sayfalık ret raporu yayınladı. Bilimsel ret raporunu yok ve hiçe sayarak aklı ve bilimi yok edemezsiniz. Belediyenin yapmış olduğu bu yanlıştan derhal dönmesini istiyoruz. Yaklaşık 15 gün evvel Tarım ve Orman Bakanlığı’na gittik, Ankara’ya. 12 tane arazi sahibiyle birlikte gittik. Sanıyorum ki Cumhuriyet tarihinde eşi görülmemiş bir olay yaşadık. 12 tane arazi sahibi köylü ve 840 kişiyi temsil eden köy muhtarı, Tarım ve Orman Bakanlığı’na gittiğinde Tarım Bakanlığı’nın kapısından geri çevrilmiştir. Tarım Bakanı, bizim randevu talebimizi kabul etmedi. Biz sıkıntımızı, kederimizi Tarım Bakanı’mıza iletmeyeceğiz, meselemizi o çözmeyecek de kim çözecek? ve şunu da istiyoruz ki bugün Büyükşehir Belediye Başkanlığı kendince karar verip peşinden yargı ve hukuk kararı gelmesini kabul etmiyoruz. Evvel yargı ve hukuk kararı gelir, peşinden belediye uygular. Aykırısı kabul edilemez. Eksper raporunda, 28 Aralık’ta gelen heyetin raporunda bölgenin mutlaka imara açılamayacağını belirtilirken bilhassa şu not düşüldü. Buranın birebir vakitte Kızılırmak Deltası büyük ova muhafaza kapsamı ve Tokat, Çorum, Samsun’un daha geniş bir alanda planlı muhafaza bölgesinde olduğu belirtiliyor. Yani buranın hiçbir formda imara açılması hakikat değil. Alternatif yer, ziyadesiyle var. ve bunlar, öncelikli olarak büyük ovanın dışında seçilmesi gereken yerlerdir. Bunu da bilhassa vurgulamak istiyorum.”
“BURAYA HAL YAPILMASI CİNAYETTİR”
Samsun Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Hava Yurduseven Bayzat, şöyle konuştu:
“Ziraat Mühendisleri Odası olarak bizim de davamız vardır. En son 28 Aralık’ta eksperlerin yaptığı tespitlerde büsbütün bu yerlerin tarım toprağı olduğu, imara açılmaması gerektiği tarafında, ziraat mühendislerinin açmış olduğu davada karar vermişlerdir. Fakat şu anda hukuksal süreç devam etmektedir. Belediye temyize göndermiştir. Lakin bence buranın yapılması cinayettir, cinayettir, cinayettir.”
“YILDA 3-4 SEFER ESER ALINAN VERİMLİ BİR ARAZİNİN İMARA AÇILMASI KARARINA KARŞI BURADAYIZ“
CHP Samsun Milletvekili Adayı Murat Çan, şunları söyledi:
“60 SENE EVVEL DE ‘İŞÇİYE İŞ, KÖYLÜYE TOPRAK’ DİYORDUK”
TİP Samsun milletvekili adayı ve Bafra’nın Koşu Mahallesi’nde tarımla uğraşan Aral Demircan, şöyle konuştu:
“Türbe köyünün de Türbe köylüsünün de direnişlerinde yanında olduğumuzu belirtmek istiyorum. Bir besin krizinin eşiğindeyiz. Savaş içerisindeki Ukrayna’dan buğday ithal ettiğimiz şu günlerde, ardımızda buğday ekili şu toprakların nasıl peşkeş çekildiğini, nasıl imara açıldığını da üzücü bir halde görüyoruz. ve bunun karşısında TİP olarak da duruyoruz. Ayrıyeten köylünün sıkıntılarının farkındayız. Ben de bir köylüyüm, Koşu köyünde çiftçilik yapıyorum. Artan sarfiyatların altında nasıl ezildiğimizi ve gençlerin artık köyde kalmak istemediğini, tarım yapmak istemediğinin hepimiz farkındayız. Bu nizamın değişmesi gerektiğini söylüyoruz. Biz, 60 sene evvel de ‘İşçiye iş, köylüye toprak’ diyorduk, hala tıpkı şeyleri söylüyoruz. Hala tıpkı şeyleri söylemenin de dramatik bir tarafı olduğunu düşünüyoruz. Bu gayretimizde hepinize kolay gelsin diyorum. Hepimiz bu davanın takipçisi olacağız. Sizlerin yanınızdayız.”
“KAMULAŞTIRMA HALKA KARŞIN YAPILMAZ”
TİP Samsun milletvekili adayı Kemal Serdar Erbil ise “Kamulaştırma halk faydasına yapılmalıdır. Halka karşın kamulaştırma yapılamaz. Senede 3-4 kez eser aldığımız bu toprakları kimseye peşkeş çektirmeyeceğiz. Bu toprakların sahibi, bu köyün sahipleridir. Bu köyün sahipleri, bu toprakların sahibi istemedikten sonra kimse buraya bir çivi bile çakamaz” diye konuştu.
“RAHATSIZ ETMESİNLER BİZİ. EKMEK KAVGASINDAYIZ BİZ”
Türbe mahallesinde çiftçilik yapan 75 yaşındaki Melahat Genç, şunları söyledi:
“Ben, 75 yaşındayım şu anda. Ben, buraya niçin geldim? Dört tane eser alıyoruz biz buradan. Sanki ne yiyeceğiz, ne içeceğiz? Ben en çok onu düşünüyorum. Ne konuşayım? Bile bile yapıyorlar burayı, canım sıkılıyor çocuk çoluğa. Çok canım sıkılıyor. Ne diyeyim? 75 yaşıma geldim, nerede karnımı doyurayım? Yazık değil mi bana? Ben, dört tane eseri alınca gençleşiyorum. Aman bizi rahatsız etmesinler. Rahatsız etmesinler bizi. Ekmek kavgasındayız biz. Biz, kimseyle hiç uğraşmayız. Topraklarla uğraşıyoruz biz. İnşallah düzelir. Abdestimle geldim. Allah’ım güzelini versin her şeyin.”
“HAL YAPILMASINA KARŞI DEĞİLİZ, HALİN BURAYA YAPILMASINA KARŞIYIZ”
Köylülerin avukatı Kebire Birer Türk, tüzel süreci şöyle anlattı:
“Biz, gelecek jenerasyonlara öncelikle topraklarımızı bırakmalıyız. Evet, tahminen bugün kamulaştırma ve hal yapılmak isteniyor. Lakin halin yapılmasına karşı değiliz. Halin buraya yapılmasına karşıyız. Gelen raporlarda da farklı alanlarda yer gösterilmiştir. Hal için farklı alan, bölgeler tespit edilmiştir bizim tarafımızdan. Halbuki bunların bizim tarafımızdan tespit edilmesi gerekmiyor. Bunu belediyenin kendisi tespit etmesi gerekiyor. Bu alanları bu türlü imara açma durumu olduğunda, yani burada hem hukuk ihlali yaşanıyor hem de nitekim büyük bir cinayet yaşanıyor. Bu topraklar bizim ve bu topraklara sahip çıkıyoruz. Hukuksal sürecimizde devam ediyor.”
“KÖYÜ, KÖYLÜYÜ GÖRMEZDEN GELEMEZSİNİZ”
Eski Samsun Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Hayati Tosun, süreçle ilgili olarak şunları söyledi:
“Bugün gelinen süreçte en değerli savaşların besin savaşları olacağını düşünürsek; dün Rusya ile görüşüp hala buğday koridorunun açık tutması uğraşını doruktan vermeye çalışırken aslında burada bu vatandaşın emeğine, buradaki varlığımıza nitekim ihanet ediyor bu kararı alanlar. Bakın, vatandaş, devlete karşın gayret ediyor. Devletin bu çabayı asli misyonu olarak yapması lazım. Bu süreç içerisinde Toprak Muhafaza Konseylerinin bilhassa altını çizmek istiyorum; kendi kuralları, esasları içeresinde müşterek hareket etmesi lazım. İş bittikten sonra hukuk süreçleriyle yapılan imarlaşma yahut kamulaştırmaların değil, vatandaşın da isteği alınarak bu süreçlerin tamamlanması lazım. Toprağımıza, alüvyon ovalarımıza, insanımıza, emeğimize sahip çıkmamız lazım. Samsun için şöyle bir şey de söylemek lazım. Yaklaşık 2 milyon, Samsun kütüğüne kayıtlı nüfusumuz var. Bugün mevcut tabelaya baktığımızda, 1 milyon 300 bin. Samsun’da yaşayan nüfusun bir öbür yarısı Samsun’da yaşayamıyor. Bugün kentlerin dertlerini düşünürken öbür taraftan toprağın, köyün, köylünün düşünceleri göz gerisi ediliyor. Beşerler artan maliyetlerle üretim yapmaya çalışırken bugün son dakikada gümrük vergilerini düşürerek insanların enflasyon altında ezilmesini önlemeye çalışıyorlar. Bugün tarımda yapılan siyasetlerin hepsi yanlış. Köyü, köylüyü görmezden gelmek yanlış bir siyaset, bundan bir an evvel vazgeçilmeli.”
“BURAYA HAL YAPILIRSA ÇİFTÇİNİN HAYVANCILIK VE TARIM HAYATI BİTER”
Türbe Mahallesi’nde genç bir çiftçi olduğunu söyleyen Mertcan Genç, şunları lisana getirdi:
“Burada gördüğünüz, 191 dönüm, birinci sınıf sulu mutlak tarım toprağıdır. Üç tarafı DSİ’nin sulama kanallarıyla çevrilidir. Burada üretimde 12 ay boyunca hiçbir sorun yaşanmamaktadır. Burada çiftçi arazi kısıtlı olduğu için hem çiftçilik yapmaktadır hem de hayvancılık yapmaktadır. Şayet buraya hal olursa, ‘Alternatif yer yok’ diyorlar, hal olursa buraya, buradaki çiftçinin hem hayvancılık hayatı biter hem tarım hayatı biter. Burada gördüğünüz üzere bir sürü traktörler var. 15-20 hanenin üzerinde çiftçi tarım yapmakta. Burada en az üç eser alınmaktadır. Buradan Mustafa Demir diyor ki ‘Alternatif alan var mı? Varsa yapalım’. Alternatif alanı bulmak bizim misyonumuz değil. Şayet biz bulacaksak o koltuktan kalkacak, biz oturacağız o koltuğa.”
Çiftçi Dursunbey Erol ise “Buraya birinci etapta 15 gün içinde itiraz etme bildirgesi gönderdiler. Biz de ona nazaran avukat tuttuk, 15 gün içinde itiraz hakkımız var diyerek. Avukat da 12 kişinin iki şahsına dava açmış. 10 kişi dava açmadığı için, 10 kişi olağanda topraklarını satmaya razı üzere görünüyor. Bu seferde bütün millet diyor ki ’10 kişi razı, iki kişi razı değil. İki kişi için de halden vazgeçilmez’ diye bu türlü bir algı var. Bunu da lisana getirmek lazım” dedi.
“ALÜVYONLU TOPRAKLAR BU OVADA OLUŞMUŞTUR”
Türbe Mahallesi’nde çiftçilik yapan Mahmut Erol da şunları anlattı:
“Arazilerimizin etrafı DSİ’nin kanallarıyla çevrili. Toprağın altı da üstü de su. Artı; çok yağışlarda, yaz ve kış dahil olmak üzere sudan etkilenmeyen bir arazi. Burası alüvyonlu toprak. Kızılırmak daha evvelden doğal aktığı vakit, barajlar olmadığı vakit, bu ovalara cilimleri yığa yığa alüvyonlu topraklar bu ovada oluşmuştur. Burası kente 7 kilometre, tahminen de 8 kilometre. Artık buraya hal yapmak demek, kenti ovaya, buraya taşımak demektir. Bize de ana yolun kıyısında 3 katlı meskene müsaade etmiyorlar, ‘Sit alanı’ diyorlar. Artık köyün içine 3 katlı meskene müsaade etmeyen idare, buraya nasıl 3 katlı, 4 katlı otel yapacak? Ondan sonra yalnızca burayla hudutlu olacağını da varsayım etmiyoruz. Bu ovaya büyük bir tahribat olacak. Artık burada hem hayvancılığa darbe vuruyorlar hem tarıma darbe vuruyorlar. Büyükşehir şayet tarıma katkı yapmak istiyorsa bakın, şu Kızılırmak’ın etrafının hepsi çukur, buraları tesviye yapsın, tarıma hayvancılığa kazandırsınlar.”
