Hasadına başlanan salebin kurusunun kilosu 2 bin TL’ye alıcı buluyor.
Metrekareye düşen gelir bazında epey karlı olan ve üreticinin yüzünü güldüren salebin hasadına başlandı. Son yıllarda Türkiye‘de bitkisel üretime epey kıymet veriliyor. Bu çerçevede Samsun’un 19 Mayıs ilçesinde 2016 yılında müsaadeyle salep ekimine başlayan çiftçilerin sayısı geçen müddette 7 bireyden 150’ye çıktı. Son yıllarda epeyce artan salep üreticisi sayısına karşın, kuru salebin kilosu 2 bin TL’ye satılabiliyor.
“7 olan salep üreticisinin sayısı 150’ye çıktı”
Salep üretimine olan ilginin artığını tabir eden 19 Mayıs İlçesi Ekolojik Üreticiler Derneği İdare Konseyi Lideri Hakkı Karaman, “2016 yılında bakanlıktan alınan müsaadeyle 19 Mayıs’ta salep üretimine başladık. Tabiattan alınan salepleri tarlalarımıza diktik. O devir 7 çiftçiyle birlikte başladığımız salep üretimini şu anda 150 çiftçiyle birlikte yapıyoruz. Samsun’da 60 dönüm alanda salep üretiliyor. Bunun birçok çoğaltma hedefiyle yapıldığından 6-7 yıldır salep üretenler yalnızca salep satımına geçebildiler. Çiftçilerimiz son 2-3 yıldır para kazanmaya başladılar. Düzgün şartlar sağlandığında dekarda 200 bin adet fideniz olabiliyor. Salep çiçeklenme başlangıcından çiçeklenmenin kozaya dönüşe kadar hasat edilebiliyor. Hasatta çoğalan yumruları alıp, anaç fideyi yumrusuyla birlikte tekrar geri dikiyoruz. Böylelikle tıpkı alandan seneye daha fazla yumru elde ederiz” dedi.
“Yaşı 250, kurusu 2 bin TL’ye satılıyor”
Kurutulmuş salebin toz halinde yaşına nazaran daha değerliye alıcı bulduğunu lisana getiren Hakkı Karaman, “Düzgün ekim yapıldığında dönümden 800 kilo ile 1 ton ortasında eser alınabiliyor. İklim değişikliğine nazaran bu randıman 500-600 kiloya kadar düşebiliyor. Dönümünde yaş fideyi üreticiden kilosu 250 TL’ye alıyoruz. Çiftçimiz bunu kendi kurutursa kilosunu 2 bin TL’den alıyoruz. Salep, dönüm alandan alınan randıman ve kar oranı bakımından öteki eserlerden epey yararlıdır. Karadeniz Bölgesi salep üretimi için hayli uygun. Salep topraktan besin almıyor. Büsbütün nemden oluşan bakterilerle, mikoriza mantarlarla yetiştiği kanıtlandı. Bu bölgelerde randıman yüksekliği yaşıyoruz. Daha çok küçük alanda üretim yapan çiftçileri yönlendirmek gayeli bunu biz tavsiye ediyoruz” diye konuştu.
“Üretilen salep Türkiye‘deki muhtaçlığı karşılamıyor”
Türkiye‘nin salep muhtaçlığının karşılanması ve ihraç edilebilmesi için daha çok salep üretilmesi gerektiğinin de altını çizen Karaman, “Son yıllarda salep yetiştirmek isteyen çiftçiler, yönetmeliğe takılıyor. Bu yılın sonunda yönetmelik düzenlemesi yapılacağı bizlere söylendi. Bu yönetmelikle birlikte vatandaşların salep yetiştirmesi de daha kolaylaşacak. Şu anda ülkede yapılan üretim, Türkiye‘nin gereksinimini karşılamıyor. Bizim üretimimiz birkaç dondurma firmasının gereksinimini bile karşılamıyor. Şu anda 40 ton bir üretim yapsak çoğaltma nedeniyle bunun yalnızca 15 tonu pazara satılıyor. Bu üretimin en az bin tona kadar çıkması gerekiyor. Şu anda Samsun’da 150 çiftçi yılda tamamı hasat edilse 30 ton salep üretebiliyor. Çoğaltma nedeniyle en fazla 10 tonu pazara inebilir. Türkiye piyasasını düşünürsek hem sıcak salep içiminde hem dondurmada kullanacak olursak yaklaşık yaş olarak 500 yahut bin ton ortasında üretim olması lazım” halinde konuştu.
Salep hakkında bilgi
Salep otsu ve esaslı bir bitkidir. Bilhassa içerdiği glikomannan hususu nedeniyle dondurma üretiminde sıklıkla kullanılır. Güç veren, göğsü yumuşatan, zihnin çalışma kuvvetini artıran, kabızlık ile ishali engelleyen ve daha birçok hususta bedene önemli manada takviye sağlayan salep, taşıdığı tohum ile de teşebbüsçüler içinde önemli fırsatlar sağlıyor. – SAMSUN
