MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
Samsun Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Havva Yurduseven Bayzat, “Üretimin devam etmesi için ya çiğ süt fiyatları artırılmalı ya da yem fiyatlarını düşürmeye ve denetim etmeye yönelik önlemler alınmalıdır. Çiğ süt takviyesi artırılmalı, ödemeler erkene çekilmelidir” dedi.
Samsun Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Havva Yurduseven Bayzat, süt üretimi ve yaşanan sıkıntılarla ilgili açıklama yaptı. Süt dalının birçok alt dalın birinci hammadde gereksinimini karşılaması nedeniyle tarım ve hayvancılık bölümünün gelişimi ve sürdürülebilirliği ile birebir değere sahip olduğunu vurgulayan Yurduseven Bayzat, “Talebi karşılayacak kâfi eser bulunamayacak, tüketiciler çok yüksek fiyatlardan süt ve süt eserleri tüketmek zorunda kalacaktır. Buna yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir” diyerek ihtarda bulundu.
“GEREKLİ ADIMLARIN ATILMASI GEREKİYOR”
Havva Yurduseven Bayzat şunları söyledi:
“İnsanlar için vazgeçilmez olan besin arzının sürdürülebilirliği, toplumların sıhhati, geleceği ve bağımsızlığı açısından çok büyük değere sahiptir. Besin arzını etkileyen en temel ögeleri dikkate alarak karar vericilerin siyaset geliştirmesi sektörel büyümenin kıymetli bir ögesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Süt kesimi birçok alt kesimin birinci hammadde gereksinimini karşılaması nedeniyle tarım ve hayvancılık kesiminin gelişimi ve sürdürülebilirliği ile tıpkı ehemmiyete sahiptir. Süt üretiminde girdilerin ucuz ve sağlam olması dalın sürdürülebilirliğini ve rekabet gücünü direkt etkilemektedir. Bu nedenle süt ve süt eserleri arz güvenliğinin teminatı ziraî üretiminin sürdürülebilir halde yapılmasına bağlıdır. Ulusal Süt Kurulu’nun (USK), 15 Ekim’den itibaren geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatını litrede brüt 8,5 TL olarak belirlenmiş olup; bugün prestijiyle üreticilerimizin eline kesintiler çıktıktan sonra ortalama 8 lira geçmektedir. Birtakım yerlerde ise bu fiyatın da altında çiğ süt satılmaktadır. Süt üreticilerinin refahı için süt ve yem paritesinin 1,5 düzeyinde olması gerekmekte olup üreticiye sürdürülebilir gelir sağlanması maksadıyla gerekli adımların atılması gerekmektedir.
“YETERLİ ESER BULUNMAYACAK”
Süt üretimindeki maliyetlerin her geçen gün artmasından ötürü parite, beklentimiz olan 1,5 düzeylerinden çok uzakta, 1 civarındadır. Üreticimiz bir kilogram süt satarak fakat bir kilogram yem alabilmektedir. Bu durum sürdürülebilir değildir. Artan maliyet nedeniyle çiftçiler önünü görememektedir. Yetkililerin süt fiyatları arttırıldığında yem fiyatları da artıyor, bu yüzden süt fiyatlarında artışa gitmeyeceğiz formunda telaffuzları bulunmaktadır. Bu münasebetle nereye kadar süt fiyatları artırılmayacaktır? Krize giren süt işletmeleri nasıl ayağa kaldırılacaktır? Azalan üretim nasıl artırılacaktır? Dalda yaşanan problemler önümüzdeki günlerde süt krizinin yaşanmasına sebep olacaktır. Endüstriciler çiğ süt bulmakta, marketler ise süt ve süt eserlerini satmakta eza yaşayacak hem üretim hem de talep ayağındaki daralma, kesimdeki önemli sorunu gözler önüne serecek, asıl sorun talep ayağındaki daralma ortadan kalkınca yaşanacaktır. İşte o vakit artan talebi karşılayacak kâfi eser bulunamayacak, tüketiciler çok yüksek fiyatlardan süt ve süt eserleri tüketmek zorunda kalacaktır. Buna yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir.
“ÜRETİCİ DAMIZLIKLARI KESİYOR”
Girdi maliyetleri nedeniyle üreticiler damızlıkları kısma göndermekte. Bu artışların üretime ve tüketime muhtemel yıkıcı tesirlerini azaltmaya yönelik her türlü önlemin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Üreticilerimiz ellerinde tuttukları hayvanlarına ise ‘daha az yem, daha az süt’ diyerek verdikleri fabrika yemini azaltarak, hayvanlarını istikrarlı beslemekten vazgeçtiler. Asıl tehlike de işte burada başladı. İstikrarsız beslenmeye bağlı olarak damızlık hayvanlarda besleme hastalıkları ve üremeye yönelik problemler artmaya başladı. Yani damızlıklar bir bir elden çıkarılmaya, elde kalanlar ise damızlık vasfını yitirmeye başladı.
“YA ÇİĞ SÜT FİYATI ARTIRILMALI YA DA YEM FİYATLARINI DÜŞÜRMEYE YÖNELİK ÖNLEMLER ALINMALIDIR”
Damızlıkların kesitinin ilerde süt üretiminde kriz doğuracağından ötürü aşağıdaki tedbirlerin alınması gerekmektedir. Önceliğimiz yem başta olmak üzere girdilerdeki fiyat artışlarına yönelik tesirli önlemlerin hayata geçirilmesi, damızlık hayvan kesitlerinin durdurulması, üreticilere sürdürülebilir gelir sağlanması, tüketiciye ise ulaşılabilir fiyattan besin sağlayacak siyasetleri hayata geçirmek olmalıdır. Üretimin devam etmesi için ya çiğ süt fiyatları artırılmalı ya da yem fiyatlarını düşürmeye ve denetim etmeye yönelik önlemler alınmalıdır. Çiğ süt takviyesi artırılmalı, ödemeler erkene çekilmelidir.”
