Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, fındığın ana zararlısı olan ‘fındık kurdu’ çaba vaktinin geldiğini, ‘fındıkta küllenme’ hastalığı belirtilerinin de görülmeye başlandığını, vakit kaybetmeden kimyasal gayret yapılması gerektiğini söyledi.
Samsun‘da ekonomik manada üretimi yapılan fındığın ana zararlısı fındık kurdu, beslenme ve yumurta bırakma yoluyla meyvelerde ziyan yapıyor. Gayreti yapılmadığı takdirde kıymetli oranda randıman kaybına neden olan fındık kurduyla ilgili Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “İlimizde ekonomik manada üretimi yapılan eserlerden fındığın ana zararlısı olan fındık kurdunun çabası için içinde bulunduğumuz bu günler uygundur. Fındık kurdu erginleri öncelikle yeni oluşmakta olan meyvelerde ziyan yapar, daha sonraları fındığın meyve kabuğunu hortumunun ucundaki ağız modülleriyle kemirerek deler ve kabuk içindeki yumuşak etli kısımla beslenir. Ziyan gören meyveler olağan büyüklüğe erişinceye kadar kabuk içindeki etli kısmı ve kabuk kısmı sarı renk alır. Bu ziyan haline halk ortasında ‘sarı karamuk’ denir. Meyve olağan iriliğe ulaştıktan sonra ziyana uğrarsa meyve içi kararır ve bu ziyana da ‘kara karamuk’ denir. Bir çift fındık kurdu ergini dişi ve erkek beslenme ve yumurta koyma yoluyla yaklaşık 200 meyveye ziyan verebilir. Meyve içerisinde beslenen larvalar meyve içini büsbütün yedikten sonra bir delik açarak dışarı çıkar. Bu halde beslendiği fındık meyvelerinin pazar pahası kalmaz. Bu sebepledir ki çaba, vaktinde ve uygun kaidelerde yapılmalıdır” dedi.
“Bahçe toprağının çapalanması böcek yoğunluğunu azaltmada etkilidir”
Fındık kurdu çabasında, bahçe toprağının çapalanması böcek yoğunluğunu azaltmada tesirli olduğu söyleyen Müdür Sağlam, “Ancak çapalamada bitki köklerine ziyan verilmemelidir. Kimyasal gayret; ergin fındık kurdu zararlısının ekonomik ziyan yapmaya başladığı devirde, bahçedeki hakim çeşitlerin yarıdan fazlası mercimek iriliğine yaklaşınca 3-4 mm olunca yapılmalıdır. Fındık kurdu gayretine karar vermek için, 2-3 günde bir güneş doğmadan sabahın erken saatlerinde fındık kurdu sayımı yapılmalıdır. Buna nazaran 10 kadar ocak ayında 2 ve daha fazla fındık kurdu ergini bulunursa ilaçlama yapılmalıdır. Fındık kurdu ilaçlaması yapılan bahçelerde fındık kokarcasına rastlanırsa farklı bir ilaçlama yapmaya gerek yoktur. Sayımlarda 10 Ocak’ta ortalama 1 ergin fındık kokarcası bulunursa her iki zararlıya karşı tesirli etken unsurlu ilaçlarla gayret yapılır. Ayrıyeten fındık kurdu popülasyonunun yüksek olduğu yerlerde, tekrar sayım yapılarak ziyanını engellemek için mayıs sonu- haziran başında ikinci bir ilaçlama yapılabilir. İl/ ilçe tarım ve orman müdürlüklerimizce, fındık alanlarında yapılan survey ve fenolojik müşahedelere nazaran 18 Mayıs tarihi itibariyle çaba vaktinin geldiği belirlenmiştir. Fındık üreticilerimizin bahçelerindeki hakim çeşitlerin yüzde 50’sinin mercimek büyüklüğüne ulaştığı periyotta teknik tavsiyelere uygun olarak gayrete başlamaları ilaç uygulamalarını en kısa müddette tamamlamaları 1 hafta-10 gün içerisinde gerekmektedir. Kimyasal çabada kullanılacak bitki müdafaa eserleri yetkili bayilerden alınmalı ve uygulama yetkisine sahip olan şahıslar tarafından uygulanmalıdır” diye konuştu.
Küllenme hastalığı
Samsun’un fındık alanlarında son yıllarda yaygın olarak görülen külleme hastalığı ile vaktinde uğraş edilmediği takdirde randıman ve kalite kayıpları meydana gelebildiğini söz eden Müdür Sağlam şunları söyledi:
